Kể từ khi ông Donald Trump trở lại cương vị Tổng thống Mỹ, các doanh nghiệp nước này gần như quay lưng với trái phiếu xanh – công cụ từng được kỳ vọng là giải pháp để cộng đồng doanh nghiệp Mỹ góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, trên phạm vi toàn cầu, thị trường trái phiếu xanh vẫn được dự báo sẽ duy trì đà tăng trưởng tích cực trong năm 2025, bất chấp sự thoái lui từ nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Thị trường trái phiếu xanh toàn cầu dự kiến đạt 660 tỉ đô la Mỹ trong năm nay, tăng khoảng 8% so với năm ngoái, theo dự báo của ngân hàng BNP Paribas. (Ảnh minh họa: Grok3)
Mỹ: Thị trường trái phiếu xanh chững lại
Theo số liệu mới nhất, trong năm 2025, chỉ một doanh nghiệp Mỹ phát hành trái phiếu xanh – đó là Oglethorpe Power, công ty điện lực huy động 350 triệu USD vào tháng 1. Đây là khởi đầu ảm đạm nhất trong vòng một thập kỷ đối với thị trường trái phiếu xanh tại Mỹ, nơi từng chứng kiến sự tham gia tích cực của các ngân hàng, công ty tiện ích, và cả những “ông lớn” như Apple hay Walmart.
Trái phiếu xanh, vốn được thiết kế để tài trợ các dự án thân thiện với môi trường, là loại nợ bền vững phổ biến nhất trong nhóm công cụ tài chính ESG (môi trường, xã hội và quản trị). Tuy nhiên, sự suy giảm đã manh nha từ trước khi ông Trump tái đắc cử, khi đảng Cộng hòa gia tăng chỉ trích các khoản đầu tư ESG và cơ quan quản lý siết chặt giám sát các hành vi “tẩy rửa xanh” – tức những tuyên bố phóng đại hoặc không chính xác về lợi ích môi trường.
Áp lực chính trị càng rõ nét trong năm nay. Tính đến ngày 27/3, tổng giá trị trái phiếu ESG do doanh nghiệp và tổ chức tài chính Mỹ phát hành giảm gần 89% so với cùng kỳ năm 2024. Các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase đã rút khỏi Liên minh Ngân hàng Net-Zero, đồng thời điều chỉnh chính sách liên quan đến ESG. Một báo cáo từ JPMorgan ngày 26/3 nhận định: “Các yếu tố chính trị tại Mỹ đang tạo ra môi trường bất lợi cho việc phát hành trái phiếu xanh.”
Sự phản đối không chỉ dừng ở lời nói. Tháng 11/2024, tổng chưởng lý 11 bang đã khởi kiện BlackRock, State Street và Vanguard, cáo buộc các công ty này vi phạm luật chống độc quyền thông qua các sáng kiến ESG. Một tháng sau, một ủy ban Hạ viện do đảng Cộng hòa dẫn dắt công bố bằng chứng về “sự thông đồng” giữa các tổ chức tài chính nhằm áp đặt mục tiêu ESG lên doanh nghiệp Mỹ. Trước sức ép này, nhiều công ty Mỹ đã âm thầm từ bỏ thông điệp ủng hộ đầu tư bền vững.
Toàn cầu: Trái phiếu xanh vẫn giữ đà tăng
Dù Mỹ chững lại, thị trường trái phiếu xanh toàn cầu lại cho thấy sức sống mạnh mẽ. Ngân hàng BNP Paribas dự báo tổng giá trị phát hành trái phiếu xanh trên thế giới trong năm 2025 sẽ đạt khoảng 660 tỷ USD, tăng 8% so với năm trước. Con số này phản ánh sự khác biệt rõ rệt giữa Mỹ và phần còn lại của thế giới trong cách tiếp cận tài chính bền vững.
Tại châu Âu, nơi nợ xanh luôn chiếm tỷ trọng lớn, hoạt động phát hành trái phiếu xanh tiếp tục sôi nổi. Trong khi đó, Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt khi các công ty, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính, huy động hơn 17 tỷ USD trái phiếu xanh chỉ trong hai tháng đầu năm 2025 – gấp gần 5 lần so với cùng kỳ năm 2024, theo thống kê của Bloomberg.
BNP Paribas cũng dự đoán, khoảng 570 tỷ USD trái phiếu xanh đáo hạn vào các năm 2025 và 2026 sẽ tạo nguồn vốn dồi dào để các nhà đầu tư ESG tái phân bổ, thúc đẩy nguồn cung từ những tổ chức muốn tái tài trợ nợ xanh. Thậm chí tại Mỹ, trái phiếu xanh do chính quyền địa phương và tiểu bang phát hành vẫn đạt tốc độ kỷ lục trong tháng 2/2025, cho thấy sự phân hóa giữa khu vực công và tư nhân.
Trong năm nay, tính đến ngày 27/3, doanh số phát hành trái phiếu xanh của các doanh nghiệp và tổ chức tài chính ở Mỹ chỉ đạt 350 triệu đô la, mức thấp nhất so với cùng kỳ trong 10 năm qua. (Ảnh: Bloomberg)
Trái phiếu xanh: Tầm nhìn dài hạn
Sean Kidney, Giám đốc Điều hành Climate Bonds Initiative – tổ chức phi lợi nhuận thúc đẩy đầu tư xanh – nhấn mạnh: “Mục tiêu cốt lõi của trái phiếu xanh là định hướng dòng vốn vào các dự án bền vững. Việc gắn nhãn xanh không chỉ giúp doanh nghiệp thể hiện cam kết với nhà đầu tư mà còn đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về phát triển bền vững.”
Ông Kidney nhận định thêm: “Sự thoái lui của doanh nghiệp Mỹ không đủ sức làm sụp đổ thị trường trái phiếu xanh toàn cầu. Dù hành trình tăng trưởng có thể gặp trắc trở, xu hướng chung vẫn là đi lên.”
Andrew Poreda, chuyên gia phân tích tại Sage Advisory Services, cũng cho rằng tại Mỹ, việc gắn nhãn “xanh” cho trái phiếu hiện đang gây tranh cãi, nhưng điều này không làm lu mờ tiềm năng của công cụ tài chính này trên phạm vi toàn cầu.
Kết luận
Trong khi các doanh nghiệp Mỹ đối mặt với áp lực chính trị và dần rút khỏi thị trường trái phiếu xanh, thế giới vẫn chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của công cụ này. Với sự dẫn dắt từ châu Âu, Trung Quốc và các khu vực khác, trái phiếu xanh tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong nỗ lực tài trợ cho các dự án chống biến đổi khí hậu, bất chấp những biến động tại thị trường Mỹ.
Liên hệ ngay để biết thêm chi tiết
Hãy liên hệ: 090.468.6673 để nhận tư vấn miễn phí và lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà phù hợp với nhu cầu và diện tích mái của doanh nghiệp và gia đình.
Mai Phương Solar – Mang đến giải pháp năng lượng sạch cho tương lai bền vững.
Facebook: https://www.facebook.com/solarmaiphuong
