Ngày: 19/09/2025.
1. Giới thiệu
Trong thập kỷ qua, ngành năng lượng mặt trời đã chứng kiến sự phát triển vượt bậc của công nghệ tấm pin quang điện (PV). Nếu như tấm pin monofacial chỉ thu ánh sáng từ một phía (mặt trước), thì công nghệ bifacial cho phép thu ánh sáng từ cả mặt trước và mặt sau, nhờ đó gia tăng sản lượng điện năng đáng kể.
Theo các báo cáo của IEA PVPS và Fraunhofer ISE, module bifacial hiện đang trở thành xu hướng chủ đạo, chiếm hơn 30% thị phần toàn cầu năm 2024 và dự kiến vượt 60% vào năm 2030.
2. Cấu trúc & nguyên lý hoạt động
-
Cấu trúc:
-
Tế bào quang điện (solar cell) loại N-type, PERC, TOPCon hoặc HJT.
-
Được kẹp giữa 2 lớp kính (glass-glass) hoặc kính + backsheet trong suốt, giúp ánh sáng xuyên qua và phản xạ lại vào mặt sau.
-
-
Nguyên lý:
-
Mặt trước nhận bức xạ trực tiếp (giống tấm pin thường).
-
Mặt sau hấp thụ ánh sáng phản xạ từ mặt đất, tường hoặc các bề mặt xung quanh (albedo effect).
-
Nhờ tận dụng ánh sáng phản xạ, sản lượng điện có thể tăng thêm 5–20% so với monofacial, tùy điều kiện lắp đặt.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất bifacial
-
Albedo (độ phản xạ mặt đất)
-
Đất sáng, cát, bê tông, sơn trắng: albedo 0.3–0.6 → tăng hiệu suất rõ rệt.
-
Đất tối, cỏ, nhựa đường: albedo thấp (0.1–0.2).
-
-
Chiều cao lắp đặt
-
Càng cao, mặt sau càng nhận nhiều ánh sáng phản xạ.
-
Thực nghiệm cho thấy tăng chiều cao từ 0,5 m → 1,0 m có thể tăng thêm 4–6% sản lượng.
-
-
Khoảng cách hàng (row spacing)
-
Cần đủ rộng để tránh bóng đổ che mặt sau.
-
Hệ thống tracking (theo mặt trời) thường tối ưu hơn cố định.
-
-
Thiết kế module
-
Loại glass-glass bền hơn, chống ẩm tốt, thích hợp vùng khí hậu nóng ẩm như Việt Nam.
-
Khung mỏng hoặc không khung (frameless) giúp hạn chế bóng viền che mặt sau.
-
4. Lợi ích và thách thức
Lợi ích
-
Tăng sản lượng điện 5–20% so với monofacial.
-
Giảm LCOE (Levelized Cost of Energy) – chi phí điện bình quân.
-
Tuổi thọ cao, bền trong môi trường khắc nghiệt.
-
Phù hợp cho cả dự án quy mô lớn (farm PV) và rooftop có bề mặt sáng.
Thách thức
-
Khó mô phỏng chính xác: phần mềm dự đoán sản lượng đôi khi chênh lệch 5–10% so với thực tế.
-
Chi phí lắp đặt: cần khung giá đỡ cao hơn, có thể tăng chi phí cơ khí.
-
Bảo trì: mặt sau dễ bám bụi, cần vệ sinh định kỳ.
5. Ứng dụng tại Việt Nam
-
Miền Nam & miền Trung: Bức xạ cao, nhiều khu đất trống, albedo tự nhiên khá tốt → bifacial có tiềm năng tăng sản lượng đáng kể.
-
Rooftop thương mại & công nghiệp: Nên sơn sáng mái hoặc lát bề mặt phản xạ để tận dụng mặt sau.
-
Nông nghiệp kết hợp điện mặt trời (Agri-PV): Lắp bifacial trên cao, vừa tạo bóng mát, vừa cho năng lượng.
6. Xu hướng công nghệ
-
Bifacial + Tracking: Kết hợp module 2 mặt với hệ thống theo dõi mặt trời, tăng hiệu suất 15–25%.
-
Back-Contact Bifacial (BC-bifacial): Loại bỏ kim loại mặt trước, giảm bóng che, đạt hiệu suất > 25%.
-
Vertical Bifacial PV (VBPV): Lắp module thẳng đứng, phù hợp vùng đất hẹp, hành lang giao thông, nông trại.
7. Kết luận
Công nghệ bifacial đang trở thành xu hướng tất yếu của ngành điện mặt trời nhờ khả năng gia tăng sản lượng mà không cần mở rộng diện tích. Với điều kiện khí hậu và nhu cầu năng lượng tại Việt Nam, bifacial hứa hẹn sẽ chiếm lĩnh thị trường trong vài năm tới, đặc biệt khi kết hợp cùng hệ thống lưu trữ và lưới thông minh.
Mọi thông tin tư vấn về điện mặt trời doanh nghiệp hay gia đình xin liên hệ:
Thông qua Messenger của MPSe
Điện thoại / Zalo: 0904 686 673
Youtube: https://www.youtube.com/@MaiPhuongSolar-MPSE/shorts
Tiktok: https://www.tiktok.com/@mpse27
Mai Phương Solar Energy – Giải pháp năng lượng sạch cho tương lai bền vững
